Hăm da là tình trạng da bị viêm tại các vùng nếp gấp lớn trên cơ thể của trẻ. Phòng chống hăm da ở trẻ sơ sinh là kiến thức quan trọng mà những bậc cha mẹ sắp hoặc đang có trẻ nhỏ cần quan tâm. Dưới đây là 7 phương pháp phòng tránh giúp mẹ thoát khỏi nỗi lo con bị hăm da.

Xem thêm:

• 4 điều cần biết khi bé bị hăm da ở háng
• Mách mẹ 6 cách trị hăm da vùng cổ cho bé 
• Cha mẹ cần nắm thông tin gì khi trẻ bị hăm da?

1. Hiểu nguyên nhân gây ra hăm da để có cách phòng chống phù hợp

Để có cách phòng chống hăm da trẻ sơ sinh hiệu quả và khoa học, mẹ cần hiểu các nguyên nhân gây ra hăm da ở trẻ. Nguyên nhân có thể chia thành 2 nhóm chính, gồm:

 Nguyên nhân bên ngoài:

Làn da bé rất mỏng manh và dễ bị tổn thương, kích ứng. Do vậy, nếu không được giữ gìn vệ sinh sạch sẽ, tình trạng hăm da sẽ rất dễ xảy ra. Một số yếu tố từ môi trường và vệ sinh có thể gây ra tình trạng này bao gồm:

• Do độ ẩm môi trường cao tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn, vi nấm gây bệnh phát triển.
• Không gian sống bí bách, không thoáng khí làm giảm sức đề kháng của da khiến da bị yếu
• Bé tiết nhiều mồ hôi và đọng lại các nếp gấp trên da khiến da dễ bị tổn thương hơn.
• Vệ sinh tại các vùng da nếp gấp không sạch sẽ. Các dịch tiết cơ thể hoặc bụi bẩn trong môi trường sống bám lại tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển gây hại cho da.

 Nguyên nhân bệnh lý:

Một số bệnh nấm da và nhiễm khuẩn là nguyên nhân dẫn đến tình trạng viêm tại các vùng nếp gấp trên da của trẻ. Đó là do:

• Nấm (thường gặp là nấm men, nấm Candida)
• Vi khuẩn (thường là liên cầu khuẩn)

Hăm da do các nguyên nhân này hoàn toàn có thể được loại bỏ nếu bố mẹ xử lý đúng cách.

2. Cách phòng chống hăm da trẻ sơ sinh hiệu quả

Dựa trên nguyên nhân gây bệnh, các chuyên gia Nhi khoa đã đưa ra hướng dẫn về cách phòng chống hăm da hiệu quả cho bé. Dưới đây là những điều mẹ cần lưu ý:

Quan tâm đến chất lượng và cách mặc tã, quần áo cho trẻ:

• Lựa chọn loại tã hoặc quần áo phù hợp với trẻ, thay loại tã bỉm hoặc quần áo đang sử dụng nếu có hiện tượng khó chịu ở trẻ.
• Mẹ hãy lựa chọn quần áo có chất liệu như vải sợi bông, cotton mềm mại. Tránh chất liệu cứng như vải len, sợi tổng hợp… sẽ gây ma sát lên làn da mỏng manh của bé đồng thời thấm hút mồ hôi rất kém.
• Làm sạch quần áo đúng cách: Quần áo của bé phải được giặt sạch chất bẩn và loại bỏ hoàn toàn chất tẩy rửa trước khi cho bé mặc. Tốt nhất mẹ không nên sử dụng nước xả vải hoặc nếu dùng thì phải lựa chọn sản phẩm chuyên biệt cho trẻ sơ sinh. Nên ưu tiên giặt tay hơn là giặt máy.
• Tránh việc mặc quần áo quá chật cho trẻ: Sẽ gây ra cọ xát vào da và gây cảm giác khó chịu, vướng víu cho bé. Ngoài ra, sự cọ xát trực tiếp cũng có thể khiến da của bé bị kích ứng gây tăng tiết mồ hôi, bã nhờn nhiều hơn hoặc gây tổn thương trực tiếp cho da. Đây là điều kiện hoàn hảo để các phản ứng viêm xuất hiện gây nên tình trạng hăm da.
• Không mặc bỉm liên tục trong thời gian dài: Để chống hăm da trẻ sơ sinh, mẹ cần thay bỉm cho trẻ 2-3 tiếng/lần.
• Ngoài ra, việc mặc bỉm cả ngày sẽ khiến da của bé bị bí bách. Nước tiểu hoặc phân trên bỉm sẽ là gây ra các bệnh lý về da cho trẻ. Mẹ chỉ nên mặc bỉm cho con vào ban đêm khi con đi ngủ. Những thời gian khác trong ngày mẹ hãy để bé mặc quần áo thoải mái, thoáng khí.

Vệ sinh sạch sẽ thường xuyên cho trẻ:

• Đảm bảo da của con luôn khô ráo sạch sẽ: Đa số các trường hợp hăm da ở trẻ thường xảy ra ở nơi có nhiều độ ẩm và bí bách. Vì vậy mẹ cần giữ cho da bé luôn khô thoáng. Đây là một trong những yếu tố quan trọng giúp chống hăm da trẻ sơ sinh
• Sau khi vệ sinh cho trẻ xong nên để da khô thoáng rồi mới mặc đồ hoặc tã bỉm cho trẻ, giúp hạn chế hơi nước đọng lại trên da và ngăn ngừa hăm tã.
• Không chà xát mạnh khi vệ sinh da cho bé, điều này có thể khiến da trẻ bị ửng đỏ, khô rát và khó chịu.

Tăng cường thể chất và bôi kem chống hăm cho trẻ

• Cho con thể dục mỗi ngày: Mẹ có thể đặt bé trong tư thế nằm sau đó điều chỉnh các tư thế tay – chân – thân người cho con giống như các tư thế trong bài tập thể dục. Việc tập thể dục sẽ giúp không khí lưu thông qua các nếp, kẽ trên cơ thể bé tốt hơn, đồng thời kích thích tuần hoàn máu và tăng cường sức đề kháng. Đây được coi là một trong những phương pháp phòng hăm da rất tốt cho trẻ sơ sinh
• Sử dụng các kem chống hăm: Nếu nếp gấp da của bé lớn và có dấu hiệu khô rát khó chịu, mẹ nên sử dụng một số loại kem có tác dụng dưỡng ẩm làm dịu da và ngăn ngừa tình trạng hăm da. Mẹ có thể tham khảo những sản phẩm đã được kiểm định và cấp phép an toàn khi sử dụng cho trẻ như sản phẩm Kem EmBé.

3. Kinh nghiệm điều trị hăm da nếu trẻ mắc phải

Trong trường hợp trẻ sơ sinh bị hăm da, mẹ có thể áp dụng các phương pháp điều trị bệnh dưới đây:

3.1. Sử dụng các phương pháp dân gian

Các cách chữa dân gian được cho là khá an toàn và hiệu quả khi bệnh mới xuất hiện. Các loại dược liệu được sử dụng gồm có:

Sử dụng lá trầu không

• Công dụng: Theo Đông y, lá trầu không có tác dụng chống viêm, sát trùng nên có thể sử dụng để điều trị tại chỗ trong các trường hợp trẻ bị hăm da.
• Cách dùng:
  • Mẹ chỉ cần chuẩn bị một nắm lá trầu không (khoảng 4- 5 lá) rồi đem ngâm với nước muối khoảng 30 phút để làm sạch.
  • Sau đó mẹ cho lá vào đun sôi với khoảng 1 lít nước sạch trong khoảng 10 phút.
  • Đợi nước nguội bớt thì mẹ dùng nước này để lau vùng da bị hăm cho bé.
  • Thực hiện đều đặn trong 4 ngày sẽ thấy tình trạng hăm da của bé được cải thiện rõ rệt.

Sử dụng lá khế giúp giảm hăm da

• Công dụng: Lá khế trong Đông y là vị dược liệu có tác dụng sát khuẩn, tiêu viêm và chống dị ứng. Các vết hăm được rửa bằng nước lá khế sẽ se nhanh hơn, giảm đau rát và ngứa ngáy hiệu quả.
• Cách dùng:
  • Để nước lá khế có chất lượng tốt nhất, mẹ nên chọn lá khế loại bánh tẻ không quá non cũng không quá già rồi đem ngâm trong nước muối khoảng 30 phút.
  • Lá khế sau khi ngâm sạch được vớt ra và đun sôi với khoảng 1 lít nước.
  • Cuối cùng, mẹ đợi nước lá khế nguội rồi dùng khăn mềm rửa sạch vùng da bị hăm cho bé.
  • Cách này có thể thực hiện 2 lần/ ngày đến khi vùng hăm da của con được cải thiện.

Giảm hăm da bằng lá trà xanh

Lá trà xanh không những là thức uống quen thuộc mà còn là vị dược liệu gối đầu giường của các bà mẹ bỉm sữa. Ngoài ra tắm lá trà xanh cũng giúp phòng chống hăm da trẻ sơ sinh hiệu quả.

• Công dụng: Lá trà xanh có tính mát cho tác dụng thanh nhiệt làm mát vùng da bị hăm. Ngoài ra, hoạt chất lysozym trong lá trà có tác dụng sát khuẩn, trị mụn nhọt hiệu quả.
• Cách dùng:
  • Để sử dụng trà xanh trị hăm da, mẹ nên lựa chọn các búp trà còn non sau đó ngâm qua nước muối loãng.
  • Búp trà sau khi ngâm đem đun với nước sôi trong khoảng 10 phút.
  • Đợi nước nguội, mẹ dùng khăn mềm và lau rửa vùng da bị hăm cho bé.
  • Phương pháp này giúp chứng hăm da của bé được cải thiện rõ rệt chỉ sau khoảng 2 ngày áp dụng.

Điều trị hăm da bằng cách dân gian tỏ ra hiệu quả với các trường hợp trẻ sơ sinh bị hăm da nhẹ và mới bị hơn là các trường hợp đã bị lâu ngày.  Tuy nhiên, mẹ cần chú ý những điều sau:

• Nếu sau khoảng 2-3  ngày điều trị mà vết hăm không có dấu hiệu thuyên giảm hoặc nặng hơn, mẹ cần đưa bé đến bác sĩ để có hướng xử lý kịp thời.
• Cần lựa chọn nguyên liệu lá sạch sẽ, không chứa chất bảo vệ thực vật hoặc bị dập, nát
• Vì da trẻ sơ sinh rất nhạy cảm, mẹ cần hỏi ý kiến những người có chuyên môn trước khi áp dụng các cách này

3.2. Sử dụng các loại kem chống hăm da

Các loại kem chống hăm da trẻ sơ sinh cũng là lựa chọn ưu tiên cho mẹ bởi hiệu quả cao và tính tiện lợi khi sử dụng. Me có thể tham khảo sản phẩm được ưa chuộng hiện nay là Kem EmBé

Đây là sản phẩm chăm sóc da chuyên dụng cho trẻ sơ sinh. Với công thức hoàn toàn tự nhiên, Kem EmBé giúp khắc phục hiệu quả tình trạng hăm da và đảm bảo an toàn tuyệt đối cho bé trong suốt thời gian sử dụng.

Các điểm ưu việt trong thành phần của Kem EmBé gồm có:

• Nano curcumin & tinh chất Cúc La Mã: Nhóm dược liệu có tác dụng làm dịu vùng da bị hăm đồng thời kích thích quá trình tái tạo các tế bào da bị tổn thương, ngăn ngừa thâm sẹo.
• Kẽm Oxyd: Có tác dụng tăng độ “thấm” của kem. Giúp da có độ ẩm tự nhiên và không nhờn, rít khi sử dụng. Bên cạnh đó, kẽm oxyd cũng là thành phần quan trọng cho tác dụng kháng khuẩn, bảo vệ da.
• D-panthenol & Allatonin, Vitamin E: Là các dưỡng chất tự nhiên đóng vai trò chính trong tác dụng làm lành tổn thương và đảm bảo độ ẩm tự nhiên cho vùng da bị hăm của bé.
• Lanolin, dầu hạnh nhân: Dưỡng chất tự nhiên giúp làm mềm và giảm đau rát, ngứa ngáy cho bé.

Theo các bác sĩ, Kem EmBé đem lại những tác động toàn diện trong việc khắc phục chứng hăm da ở trẻ sơ sinh.

Cách sử dụng Kem EmBé cũng rất đơn giản. Mẹ chỉ cần làm sạch vùng da bị hăm với nước sau đó dùng khăn bông mềm thấm khô rồi thoa Kem EmBé. Thực hiện khoảng 2 – 3 lần/ ngày để hiệu quả nhanh chóng hơn.

Ngoài Kem EmBé, mẹ có thể lựa chọn một số dòng kem dưỡng ẩm khác. Tuy nhiên,trước khi sử dụng các loại kem này, mẹ nên tham vấn ý kiến của bác sĩ hoặc dược sĩ.

3.2. Xử lý khi trẻ bị hăm da nặng

Trường hợp trẻ sơ sinh bị hăm da liên tục trong thời gian dài, hăm da tái đi tái lại hoặc diện tích vùng hăm da lớn với tổn thương nặng, mẹ không được tự ý điều trị tại nhà mà cần đưa con đến thăm khám tại các cơ sở y tế. Tại đây, bác sĩ sẽ chẩn đoán tình trạng của bé và hướng dẫn phác đồ điều trị hăm da cho mẹ.

Trong suốt quá trình điều trị, mẹ cần đảm bảo tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ đã đưa ra. Ngoài ra, việc chăm sóc, vệ sinh cơ thể bé cũng phải được thực hiện thường xuyên và tỉ mỉ tránh tác động xấu đến vùng da bị hăm của con.

Trên đây là những phương pháp cơ bản giúp phòng chống hăm da trẻ sơ sinh. Bố mẹ có thể tham khảo và áp dụng để con không còn bị mẩn ngứa, khó chịu vì hăm da, trả lại làn da mịn màng cho bé.